Zastanawiasz się, czym jest planowanie przestrzenne i jaki ma ono związek z ideą zrównoważonego rozwoju? Czemu służą opracowania urbanistyczne i w jaki sposób ich brak mógłby wpłynąć na nasze życie? Zainteresowany? Zapraszamy do lektury. Jesteśmy przekonani, że dzięki uzyskanym informacjom będzie Ci łatwiej zrozumieć zależności pomiędzy tymi elementami.
Zacznijmy od definicji
Mimo iż niektóre terminy pojmuje się intuicyjnie, dobrze jest uściślić, co dokładnie się za nimi kryje. Zanim przejdziemy dalej, przypomnijmy więc, czym jest planowanie przestrzenne. Pod tym terminem należy rozumieć usystematyzowane, przemyślane działania, mające na celu efektywne wykorzystanie dostępnej przestrzeni w taki sposób, by pogodzić ze sobą:
-
interesy różnych użytkowników,
-
misje społeczne,
-
cele gospodarcze.
Służą temu szczegółowe opracowania urbanistyczne, opierające się na wielu dokumentach prawnych, z których najważniejszym jest Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wraz z późniejszymi poprawkami.
Planowanie przestrzenne pozostaje w ścisłym związku z ideą zrównoważonego rozwoju. Warto pamiętać, że jest ona realizowana w różnych zakresach – od lokalnych (miasto lub gmina) poprzez regionalne, aż po krajowe, a nawet międzynarodowe. Oznacza to, że tworząc opracowania planistyczne, należy brać pod uwagę każdy z tych poziomów.
Dobry plan to podstawa
Pogodzenie interesów różnych grup społecznych przy jednoczesnym realizowaniu założeń gospodarczych oraz idei zrównoważonego rozwoju jest dość skomplikowanym zagadnieniem. Aby usprawnić procedurę wydawania pozwoleń na budowę, uwzględniających wszystkie te elementy, tworzy się miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Niestety, wiele organów samorządu terytorialnego w Polsce nie posiada tych opracowań. To zjawisko w znacznym stopniu hamuje rozwój inwestycji, a skomplikowane procedury legislacyjne, nadmiernie szczegółowe przepisy oraz uciążliwe uzgodnienia, z jakimi muszą mierzyć się inwestorzy, skutecznie dopełniają dzieła.
Wszystko to ogranicza możliwości rozwoju oraz podnosi koszty budowy, a co za tym idzie – ceny nieruchomości. Dotyczy to zarówno obiektów o przeznaczeniu mieszkaniowym, jak i komercyjnym. Warto pamiętać, że w dużych aglomeracjach miejskich koszt działki w atrakcyjnej lokalizacji może stanowić nawet 30 proc. wartości inwestycji.
Czemu służy planowanie przestrzenne?
Przede wszystkim sprawia ono, że miejsce, w którym żyjemy, jest bezpieczne, przyjazne i estetyczne. Warto jednak pamiętać, że to dopiero początek – dzięki opracowaniom urbanistycznym, na których opiera się skuteczne planowanie przestrzenne, możemy odnieść szereg innych korzyści. Do najważniejszych z nich należą:
-
podnoszenie jakości życia,
-
wzrost wartości nieruchomości,
-
racjonalne zagospodarowanie przestrzeni,
-
ochrona środowiska,
-
wspieranie aktywności gospodarczych,
-
wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju.
Należy mieć na uwadze fakt, że ostatni z wymienionych punktów ma kluczowe znaczenie dla rozwoju regionu oraz dla dobrostanu ludzi, którzy żyją w nim obecnie i jacy zamieszkają w przyszłości. Oczywiście, hasło „zrównoważony rozwój” jest niezwykle szerokie – mieszczą się w nim następujące zagadnienia:
-
zaspokajanie potrzeb socjalnych, kulturalnych oraz zdrowotnych,
-
ograniczanie szkodliwych emisji do atmosfery,
-
ochrona dóbr kultury i przyrody,
-
oszczędzanie energii i racjonalna gospodarka odpadami,
-
dostosowywanie przestrzeni do potrzeb rozwoju regionu.
Wcielanie w życie koncepcji zrównoważonego rozwoju pozostaje w ścisłym związku z planowaniem przestrzennym. Jest to możliwe dzięki przemyślanym opracowaniom urbanistycznym, uwzględniającym wszystkie założenia tych idei. Nie zawsze jest to proste zadanie. Niekiedy może ono wymagać pogodzenia pozornie sprzecznych interesów różnych grup społecznych oraz przeciwstawnych sobie założeń.
Idealna synergia
Warto jednak pamiętać, że w dłuższej perspektywie czasu ten wysiłek z pewnością się opłaci. Opracowania planistyczne, jakie wcielimy w życie dzisiaj, będą owocować w przyszłości, skutkując dynamicznym rozwojem regionu, wzrostem wartości zlokalizowanych w nim nieruchomości oraz dobrostanem przyszłych pokoleń.